توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث

توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث

محمد محمدی ری شهری

این کتاب به تبیین نظرگاه خاص اسلام در باب ویژگی های توسعه اقتصادی می پردازد و توسط محمد محمدی ری شهری تالیف و چاپ سوم آن از سوی انتشارات دارالحدیث روانه بازار نشر شده است.

توسعه اقتصادى، یکى از مهم‌ترین دل‌مشغولى‌ها و نگرانى‌هاى روزگار کنونى، به ویژه در جهان اسلام است. این موضوع از نظر اسلام از اهمیت فراوانى برخوردار است.

اهمّیت «توسعه اقتصادى» و نقش بارز آن در بنا نهادن جامعه‌اى آرمانى، در شمارِ مسلّمات قرآن و سنّت است. جست و جو در متون اسلامى در این زمینه، نشان مى‌دهد که اسلام در پرداختن به مباحث مربوط به توسعه اقتصادى، از همه مکاتب، پیشى گرفته است.

نویسنده در این مجموعه، بر آن است تا با ارائه مجموعه دیدگاه‌هاى اسلام درباره توسعه و به ویژه تبیین توسعه اقتصادى از دیدگاه اسلام، جهان‌شمولى اسلام را نشان دهد و از برترى آن بر مکاتب دیگر در عرصه توسعه ـ که بر پایه مادّى استوارند ـ حکایت کند. وى در صدد است با این تلاش، پایه‌هاى نظام اقتصادى تازه‌اى را استوار سازد که بحران‌هاى اقتصادى معاصر را چاره کند و بدین سان، تفکر توسعه اسلامى، راهى نو براى گسترش و شکوفایى اسلام بگشاید. این کتاب که بخشى از موسوعه میزان الحکمه به شمار مى‌رود، گامى است فراسوى این هدف که به بیان مبانى تفکر توسعه اقتصادى با اسلوبى نو و بر پایه متون کتاب و سنّت مى‌پردازد.

روش تحقیق مؤلّف، بدین صورت است که روایات مختلف مربوط به هر موضوعى را با حذف مکررات آن، از جامع‌ترین، استوارترین و کهن‌ترین مصادر روایى شیعه و اهل سنّت همراه با آوردن نشانى منابع و بدون اشاره به سلسله سند، گردآورى کند.

مجموعه مطالب در کتاب «توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث» که در پنج بخش و فصول متعددى سامان یافته است، به مباحثِ: پیشرفت اقتصادى (شامل مباحثى درباره اهمیت و برکت‌هاى پیشرفت اقتصادى، واپس‌ماندگى اقتصادى و زیان‌هاى آن، توسعه نوید داده شده در اسلام، و ستایش فقر و مفهوم آن)، پایه‌هاى توسعه (شامل: دانش، برنامه‌ریزى، کار، بازار، مصرف و دولت(اصول توسعه) شامل: اصول اعتقادى، حقوقى، اخلاقى، عبادى، اجتماعى، بهداشتى و…(موانع توسعه)شامل: موانع اخلاقى، اجتماعى و عملى(آفات توسعه اقتصادى)شامل: فخرفروشى با ثروت، نازپروردگى، عوامل آفت‌آور و موانع آن) پرداخته است.

در پایان برخى فصول و باب‌ها، توضیحات و جمع‌بندى‌هایى آورده شده که چشم‌انداز کلّى روایات و گاه حلّ پاره‌اى دشوارى‌هاى موجود در احادیث را نشان مى‌دهد. همچنین تلاش شده حتى‌المقدور از طریق تأیید مضمون احادیث به وسیله قرائن عقلى و نقلى، تحصیل نوعى وثوق به صدور مجموعه آن باب امکان‌پذیر باشد.